ความสำคัญของสายรัดห้ามเลือด
ในสถานการณ์สงครามทางทหาร อาจจะเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันได้ทุกเมื่อ เช่น การซุ่มโจมตี หรือ เหยียบทุ่นระเบิดเกิดแผลที่แขนหรือขาไม่สามารถห้ามเลือดได้ทันท่วงทีอาจจะเกิดอันตรายกับชีวิตกับผู้ได้รับบาดเจ็บได้ ทุกวินาทีมีค่าเสมอในสนามรบ Tourniquet ทางทหาร หรือ สายรัดห้ามเลือด หนึ่งในอุปกรณ์ที่ถูกออกแบบมาโดยเฉพาะเพื่อควบคุมหยุดการไหลของเลือดในช่วงเวลาวิกฤต สามารถช่วยชีวิตทหารได้หลายนายจากการซุ่มโจมตี หรือ ทุ่นระเบิด แต่เจ้า Tourniquet มีประวัติความเป็นมาอย่างไร ควรใช้กับแผลแบบใด ใช้อย่างไรให้ปลอดภัย หากใช้ผิดวิธีอาจเป็นอันตรายต่อผู้บาดเจ็บได้
Tourniquet มีความสำคัญทางการแพทย์อย่างยิ่ง ถูกใช้ในทุกระบบการแพทย์ฉุกเฉินทั่วโลก Tourniquet (ออกเสียงว่า “ทูร์-นิ-เคต”) คืออุปกรณ์ที่ใช้ในการห้ามเลือด ทำงานโดยการรัดหรือกดทับหลอดเลือด มักใช้ที่บริเวณแขนหรือขา เพื่อหยุดหรือชะลอการไหลของเลือดบาดแผลที่รุนแรง เช่น บาดแผลที่เกิดขึ้นกับหลอดเลือดแดง ซึ่งมักจะมีแรงดันสูง ผู้บาดเจ็บเสียเลือดอย่างรวดเร็ว และมีโอกาสเสียชีวิตได้สูง หากเลือกไหลออกอย่างรวดเร็วและไม่เกิดการห้ามเลือด
ประวัติของ Tourniquet ทางทหารตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
Tourniquet ทางทหาร มีประวัติยาวนาน โดยสามารถสืบย้อนไปได้ถึงอารยธรรมกรีกและโรมันโบราณ ในยุคนั้น นักรบหรือแพทย์สนามใช้ผ้าหรือสายหนังรัดแขน-ขาเพื่อหยุดเลือด
ประวัติ Tourniquet มีการพัฒนาจนถึงช่วงศตวรรษที่ 17 เมื่อ Etienne J. Morel ศัลยแพทย์ชาวฝรั่งเศส ได้พัฒนา Tourniquet แบบเกลียวหมุนที่สามารถควบคุมแรงกดได้อย่างแม่นยำ และถูกใช้ในการผ่าตัดอย่างแพร่หลาย แต่ยังมีข้อจำกัดด้านการใช้งาน และเป็นอุปกรณ์ที่ใช้งานได้เฉพาะ กองทัพ และ ทางทหารเท่านั้น
ในศตวรรษที่ 19–20 Tourniquet ทางทหาร ได้รับการพัฒนาเรื่อยมา โดยเฉพาะช่วงสงครามโลก ที่ Tourniquet ถูกใช้เป็นอุปกรณ์ทางการทหารในทุกกองทัพ และมีการผลิต Tourniquet รูปแบบใหม่ ๆ ที่เน้นความรวดเร็ว แข็งแรง ปลอดภัย และ ใช้งานง่ายมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะรุ่น Combat Application Tourniquet (CAT) ที่ใช้ในสนามรบของทหารสหรัฐฯ
กองทัพบกไทย เริ่มนำ Tourniquet มาใช้ในช่วง พ.ศ. 2516 สายรัดห้ามเลือดในยุคนั้น ยังคงใช้ สายยางที่ถูกพัฒนามาตั้งแต่ยุคสมรภูมิเขาค้อ โดยดัดแปลงจากสายยางในห้องผ่าตัดที่ศัลยแพทย์ มีข้อดีคือ ราคาถูก แต่ก็มีข้อเสียมากเช่นกัน เกิดการบาดเจ็บต่อเนื้อเยื่อบริเวณที่ใช้งาน จัดเก็บลำบาก ใช้งานด้วยมือข้างเดียวไม่ได้ พกพาไม่สะดวก เสื่อมสภาพได้ง่าย
สายรัดห้ามเลือด เหมาะกับแผลแบบไหนบ้าง
Tourniquet ออกแบบมาเพื่อใช้บริเวณ แขน และ ขา เท่านั้น เนื่องจากเป็นอวัยวะที่มีโครงสร้างเป็นท่อนยาว มีหลอดเลือดแดงขนาดใหญ่ทอดยาวทั่วร่างกาย สายรัดจะบีบรัดหลอดเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ สำหรับแผลที่เหมาะสมกับการใช้ Tourniquet มีดังนี้
- บาดแผลถูกของมีคมบาด ลึกถึงหลอดเลือดแดง เช่น ถูกฟันด้วยมีด ถูกใบพัดเครื่องจักร มีเลือดพุ่งออกเป็นจังหวะ ปริมาณเลือดมากหยุดไม่ได้ด้วยการกด
- แผลจากอาวุธปืน หรือวัตถุระเบิด บาดแผลฉีกขาด เช่น ขาขาด แขนขาด เลือดออกไม่หยุด มีหลอดเลือดฉีกขาด กระสุนทะลุฝังในเนื้อเยื่อบริเวณแขนขา หรือ โดนทุ่นระเบิด ต้องใช้ Tourniquet ทันทีในสนามรบ
- กระดูกหักแบบมีแผลเปิด เลือดออกปริมาณมาก มองเห็นเนื้อเยื่อเปิด กระดูกหักทะลุผิวหนัง พร้อมเส้นเลือดฉีกขาดให้ใช้ Tourniquet เหนือจุดบาดเจ็บ
สำหรับแผลและการบาดเจ็บบางประเภท ยังไม่เหมาะสำหรับใช้ Tourniquet เช่น แผลลึกบริเวณ ลำตัว, คอ, หน้าอก หรือศีรษะ หรือ ภาวะเลือดออกภายใน ไม่ควรใช้ Tourniquet เพราะอาจจะเกิดอันตรายต่อชีวิตได้
วิธีใช้สายรัดห้ามเลือด Tourniquet ให้ถูกวิธี
- สอดสายรัดไปยังบริเวณแขนและขาที่เกิดบาดแผล ให้สายรัดอยู่ในตำแหน่งอย่างมั่นคง เหนือแผล 5-10 เซนติเมตร ดึงสายรัดจนแน่น
- หมุนแท่งเกลียวบริเวณเหนือสายรัด ทุกครั้งที่หมุนจะบีบรัดหลอดเลือดในบริเวณที่ได้รับบาดเจ็บ หากหมุนแน่นขึ้นสายรัดจะสร้างแรงกดบริเวณเหนือบาดแผล
- เมื่อทำถูกขั้นตอนเลือดจะหยุดไหล เลือดไม่สามารถไหลผ่านไปใต้จุดที่รัดได้อีก ซึ่งจะช่วยหยุดเลือดในบริเวณที่ได้รับบาดเจ็บอย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยให้ผู้บาดเจ็บไม่เสียเลือดมาก
อ้างอิง : How Does A Tourniquet Work?
ควรรัดสายห้ามเลือด ไว้นานได้แคไหน
เหตุผลหลักในการใช้สายรัดห้ามเลือดทางทหาร คือ ป้องกันผู้ป่วยเสียเลือดมากจากบาดแผลขนาดใหญ่ที่มีผลเกี่ยวเนื่องกับเส้นเลือดแดง หากรัดเป็นระยะเวลานานเกิดไปอาจจะเกิดผลเสียกับผู้บาดเจ็บได้ หากเกิดเหตุฉุกเฉินเพื่อใช้งานควรรัด Tourniquet ค้างไว้นานแค่ไหน?
โดยส่วนมากผู้ได้รับบาดเจ็บต้องถึงมือแพทย์ให้เร็วที่สุดเพื่อการรักษา แต่ไม่ควรรัด Tourniquet ไว้เกิน 6 ชั่วโมง เพราะจากการศึกษาพบว่า หากผู้ป่วยได้รับการรักษาภายใน 2 ชั่วโมง มีโอกาสน้อยที่จะเกิดความเสียหายต่ออวัยวะโดยรอบจุดบาดเจ็บ แต่หากใช้งานเกิน 6 ชั่วโมง อาจจะเกิดอันตรายต่ออวัยวะโดยรอบ และไม่ควรถอดออก Tourniquet ออกหากยังไม่ถึงมือแพทย์
ความแตกต่างของ Tourniquet แต่ละสี
Tournique หรือ สายรัดห้ามเลือดแต่ละสี มีการใช้งานหลายรูปแบบหากคุณกำลังหา Tournique เพื่อใช้งาน ควรเลือกสายรัดที่เหมาะสมกับการใช้งานเพื่อประสิทธิภาพที่ดี
- Tournique สีดำ สายรัดห้ามเลือดสีดำส่วนมากใช้งานในทางทหาร เพราะ ช่วยพรางตัว ลดการสะท้อนแสง ในสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ ลดการมองเห็นโดยข้าศึกในไกล
- Tournique สีส้ม นิยมใช้ในงานกู้ภัย ช่วยให้การหยิบใช้ทำได้ง่าย เน้นให้มองเห็นได้ง่าย หรือเหตุการณ์ที่ต้องการความช่วยเหลือแบบเร่งด่วน
- Tournique สีฟ้า คือสายรัดห้ามเลือดที่ ใช้สำหรับฝึกซ้อม นอกจากนั้นสีฟ้า ยังสามารถซักล้าง และนำมาฝึกซ้อมต่อได้หลายครั้ง ใช้สายชนิดพิเศษที่แตกต่างจากตัวสีดำ และ สีส้ม นำมาใช้ในการฝึกซ้อมได้ โดยทางแบรนด์ North American Rescue แนะนำว่าให้ทำความสะอาดด้วย น้ำเปล่า หรือ สบู่อ่อน ๆ และนำไปตากให้แห้งก่อนจะนำไปใช้ในการฝึก
ซื้อ Tourniquet ทางทหารได้ที่ไหน
Tourniquet นอกจากเป็นอุปกรณ์สำคัญทางการแพทย์ที่ถูกออกแบบมาเพื่อใช้งาน เพื่อป้องกันการเสียเลือดมากเกินไป ส่วนมากใช้หยุดการไหลของเลือดจากอวัยวะส่วนปลาย เช่น แขนหรือขา ในกรณีที่เลือดออกอย่างรุนแรง จากอดีตจนถึงปัจจุบัน Tourniquet ได้พัฒนาอย่างต่อเนื่องและกลายเป็นเครื่องมือช่วยชีวิตได้จริง สำหรับบุคคลทั่วไปที่ต้องการหาซื้อ สายรัดห้ามเลือด เพื่อใช้ในกรณีฉุกเฉิน สามารถเลือกซื้อได้ที่ Valor Tactical Store เราคัดสรรเฉพาะสายรัดที่ผ่านมาตรฐานใช้งานได้จริง เพื่อให้คุณมั่นใจทุกครั้งที่ใช้งาน มีให้เลือกหลายรูปแบบ นำเข้าจากต่างประเทศโดยตรงจากแบรนด์ North American Rescue ตอบโจทย์ความต้องการของผู้ใช้งานไม่ว่าจะเป็น Tourniquet ทางทหาร ทางการแพทย์ หรือ สำหรับฝึกซ้อม หากคุณรู้วิธีใช้อย่างถูกต้อง อาจจะช่วยชีวิตคนที่คุณรักได้ในยามฉุกเฉินได้ เพราะสายรัดห้ามเลือดไม่ใช่อุปกรณ์สำหรับเจ้าหน้าที่ แต่เหมาะสำหรับทุกคน เพราะเหตุฉุกเฉินเกิดขึ้นได้ทุกที่ทุกเวลา
อ่านบทความเพิ่มเติม :
10 ข้อควรรู้ในการใช้งาน สายรัดห้ามเลือด (Tourniquet)
3 รองเท้า Salomon Forces ที่เหมาะจะเป็นรองเท้าคู่แรก จะเมืองก็ได้...จะป่าก็ดี
กว่า 300 ปี ของการพัฒนาและบทพิสูจน์ของสายห้ามเลือด หรือที่เรียกว่า " Tourniquet "